نرم افزار کنترل کیفیت بتن | آموزش و دانلود فایل

نرم افزار کنترل کیفی نتایج مقاومت فشاری بتن با استفاده از روش نمودارهای آماری به دو روش CUSUM و SHEWART بررسی می‌کند و بسیار مناسب برای کارخانه‌های بتن آماده می‌باشد. این برنامه به سفارش نظام فنی و اجرایی کشور (سازمان برنامه و بودجه) و توسط مرکز تحقیقات راه، ‌مسکن و شهرسازی تهیه شده است. کمیته طراحی و تدوین: مهندس امیرمازیار رئیس قاسمی (طراحی و پیاده سازی نرم افزار) – دکتر محمد شکرچی‌زاده – دکتر محسن تدبن – مهندس فرهنگ کوشا ویرایش 1400

نرم افزار کنترل کیفیت بتن

در دانش کنترل کیفیت بر طبق یک فرآیند تعریف شده، در بازه‌های زمانی مشخص تعداد مشخصی از محصولات را انتخاب کرده (که به آن نمونه‌برداری می‌گویند) و کیفیت آن‌ها را با ابزارهای مختلف اندازه‌گیری می‌کنند و سپس با استفاده از یکسری تکنیک‌های آماری تعیین می‌کنند که آیا محصول/خدمت تولید شده با کیفیت هست یا خیر و اگر نیست مشکل از کجاست و چه باید کرد. نکته کلیدی در فلسفه کنترل کیفیت همین لزوم نمونه‌گیری است. به عبارت دیگر اگر ما بتوانیم و توجیه زمانی و هزینه‌ای داشته باشیم که تمام بتن‌های تولید شده را کنترل کنیم، اساسا شاید نیازی به این علم نباشد، بنابراین زمانی این دانش وارد عمل می‌شود که مثلا توجیه نداشته باشد کل هزار مترمکعب بتن تولیدی روزانه یک کارخانه را متر به متر کنترل کرد. پس چاره‌ای نیست كه بخشی از بتن را کنترل کرده و اگر با کیفیت بودند نتیجه بگیریم که تمام بتن تولیدی با کیفیت بوده و آماده ورود به بازار هستند.

به مجموعه فنون و اقدام‌های عملیاتی به منظور تحقق بخشیدن به الزامات کیفی، «کنترل کیفیت» (QC) گفته می‌شود. کنترل کیفیت برای تشخیص مسائل مربوط به محصول یا خدمت، طراحی شده و از طریق سیستم‌ها، روش‌ها، ابزارها و فنون بازرسی توسعه یافته است. ساز و كار کنترل کیفیت مبتنی بر بازرسی و بازخورد (Feedback) می‌باشد. در کنترل کیفیت ویژگی‌هایی از محصول که بعنوان معیار پذیرش بتن در نظر گرفته شده، مورد بررسی قرار گرفته و گزارش آن ارائه می‌گردد. در کنترل کیفیت فقط به خروجی فرآیند توجه می‌شود و به ریشه نواقص و عدم انطباق ها توجهی نمی‌شود. بطور خلاصه، کنترل کیفیت عبارت است از ارزیابی سیستماتیک کالا و خدمت به منظور بررسی میزان انطباق آن‌ها با معیارهای تعیین شده.

برای دانلود نرم افزار کنترل کیفیت بتن روی لینک زیر کلیک کنید:

دانلود فایل نرم افزار کنترل کیفیت بتن

راهنمای استفاده از نرم افزار کنترل کیفیت بتن

استفاده از نرم افزار در دو روش CUSUM و SHEWART در زیر توضیح داده خواهد شد:  

راهنمای استفاده از روش جمع تجمعی CUSUM

روش‌های کنترل CUSUM (کوته نوشته cumulative sum) در ابتدا برای کنترل کیفیت فرایندهای تولید مداوم در دهه 1950 توسعه یافتند. پس از آن‌، استفاده گسترده ای در صنعت بتن پیدا کرده‌اند. در نمودارهای CUSUM، خط مرکزی یک مقدار میانگین ثابت را نشان نمی دهد بلکه یک خط صفر برای ارزیابی روندها در نتایج است. در تولید بتن سه CUSUM استفاده می شود:

• CUSUM M برای کنترل مقاومت میانگین
• CUSUM R، برای کنترل دامنه تغییرات
• CUSUM C برای کنترل همبستگی نتایج تخمین زده شده و نتایج بدست آمده

Cusum روشی است که جمع جبری اختلاف نتایج آزمایش نمونه کنترلی را با میانگینی که در ابتدا تعیین شده است، بررسی می‌نماید و به خطای سیستماتیک حساس می‌باشد. در حالت عادی نتایج کنترل‌ها در اطراف میانگین (بالاتر و پایین‌تر) قرائت می‌شوند اما اگر نتایج سیر نزولی یا صعودی پیدا کنند، جمع جبری اختلافات نتایج با میانگین، افزایش یافته و احتمال بروز خطای سیستماتیک مطرح می‌گردد. روش CUSUM، با جزئیات بیشتر در BS 5703 و نشریه شماره 6 Digest of Society Concrete و ISO / TR 7871 شرح داده شده است. اگر فرآیند در حال کنترل است، نقاط در نمودار CUSUM به صورت تصادفی توزیع می شوند (تفاضل مثبت و منفی یکدیگر را خنثی می کنند)، به منظور دستیابی جمع تجمعی نزدیک به صفر، اما اگر فرآیند تحت کنترل نباشد، به سرعت نتیجه به انحراف نقاط CUSUM به سمت UCL یا LCL خود را نشان می دهد. BS 5700 مزایای روش CUSUM را به شرح زیر ارایه می دهد:

1. برای نمونه هایی با یک مشخصات ثبات، تصویری واضح از هر تغییر را ارایه می دهد
2. داده ها به طور موثر ترمورد استفاده و تحلیل قرار گرفته و لذا باعث صرفه جویی در هزینه می شود
3. محل و میزان تغییرات مشخص را نشان می دهد

نمودار CUSUM در تشخیص تغییرات کوچک در میانگین فرآیند نسبت به نمودار Shewhart حساس تر است، در حالیکه نمودارهای Shewhart در تشخیص تغییرات بزرگ دارای مزیت هستند. هنگامی که CUSUM به UCL یا LCL می رسد، می‌توان از نمودار استفاده کرد تا مشخص شود در چه نقطه‌ای فرآیند از کنترل خارج می‌شود و چه میزان اقدام اصلاحی لازم است. در گذشته، نمودارهای کنترل CUSUM به صورت دستی ترسیم شده و برای تعیین اینکه آیا روند در فرآیند مهم بوده یا خیر، یک ماسک شفاف به شکل یک V بریده ( cut off) در کنار آن روی نمودار قرار داده می شده، مرکز این ماسک روی نقطه آخر قرار داده می شد نه رو خط مرکزی. فاصله و زاویه هر بازو بر اساس انحراف استاندارد مشخص می شود و بطور معمول مقدار ضریب فاصله آن (h’,h) بین 3 تا 8 برابر انحراف معیار و ضریب زاویه (k) آن هم بین 0/05 تا 0/5 برابر انحراف معیار انتخاب میشود. اگرچه محدودیتی در طول بازو (L) وجود ندارد ولی برخی مراجه آن را 10 قرار داده اند. بازوهای های V-mask محدودیت‌های بالایی و پایین تر را نشان می دهند. اگر نمودار بازوی بالا یا پایین ماسك V را قطع كند، تغییر قابل توجهی رخ داده است.

کار با نرم افزار در روش تجمعی CUSUM

1.  به هیچ عنوان سطر یا ستونی یا اطلاعات سلولی را حذف، اضافه یا تغییر ندهید.
2.  تمام اطلاعات باید عدد باشد و از ورود حرف اجتناب شود.
3. در این نرم افزار امكان ورود 1000 سطر اطلاعات وجود دارد.
4.  اطلاعات ورودی شامل: مقاومت فشاری هدف، انحراف معیار (بنا به مورد)، رشد مقاومت فشاری، ضرایب رسم ماسك V، مقاومت فشاری آزمونه‌های بتن و تاریخ نمونه‌برداری و همچنین در صورت تمایل مقاومت فشاری 28 روزه میباشد.
5. در صورتی كه اطلاعات مربوط به انحراف معیار وجود ندارد،‌ امكان محاسبه انحراف معیار توسط نرم‌افزار (در صورت انتخاب آن) و مطابق روابط آئین‌نامه بتن ایران وجود دارد.
6. امكان رسم ماسك V برای هر نوبت نمونه‌برداری (در صورت انتخاب) به تناوب وجود دارد.
7.  مقادیر h، h’، kو L باید بزرگتر از صفر بوده و به بازه معمول برای آن‌ها ترتیب، (3-8)، (3-6)، (0/05-0/5) و بزرگتر از صفر میباشد.
8. جهت كنترل و اتخاذ تدابیر به هنگام، توصیه میشود نتایج مقاومت فشاری 7 روز وارد شده و با استفاده از درصد رشد مقاومت 7 به 28، ‌نتایج 28 روز تخمین زده شود. در صورتی كه نتایج بدست آمده در 28 روز در ستون نتایج اولیه (D18‌ و E18) وارد میشود، رشد مقاومت فشاری، صفر انتخاب شود.

راهنمای استفاده از روش جمع تجمعی SHEWART

موثر‌ترین راه برای کنترل کیفی محصولات، روش‌های آماری می‌باشد که تصویری از وضعیت کل تولید را ارایه می‌دهد. در واقع تغییر‌پذیری به عنوان یک پدیده دائمی و جزء لاینفک محصولات تولیدی، دلیل اصلی استفاده از روش‌های آماری برای بررسی و کنترل این تغییرات است. در واحد‌های صنعتی، تا زمانی که از مواد، ماشین‌آلات، افراد و روش‌ها برای تولید استفاده شود مشکل تغییر کیفیت نیز وجود خواهد داشت و تا زمانی که این مشکل وجود داشته باشد، روش‌های آماری کنترل کیفیت نیز لازم خواهند بود. گرچه روش‌های چند متغیره برای داده‌های چند متغیره مناسبتر هستند ولی در عمل در صنعت معمول نیستند. از آنجا که کنترل کیفیت چند متغیره از محاسبات پیچیده‌تری برخوردار است اکثر کارشناسان کیفیت از روش‌های ساده‌تر و در عین حال با کارایی کمتر استفاده می‌کنند، این در حالیست که با رشد روزافزون استفاده از کامپیوتر در بسیاری از صنایع این محاسبات به راحتی امکان پذیر است.

از بزرگترین مزایای حالت چند متغیره نسبت به تک متغیره وارد کردن ماتریس همبستگی (واریانس-کوواریانس) در محاسبات است که از این طریق تاثیر متغیرها بر هم بررسی شده و بدین ترتیب دید جامع‌تر و بهتری به داده ها خواهیم داشت. مهمترین کار در این زمینه توسط Hotelling در سال ۱۹۴۷ انجام شده است. وی روش كنترل كیفی چند متغییره را توسعه داد و از آن در نمودارهای کنترل كیفی استفاده نمود. در سال ۱۹۶۰ با پیشرفت تکنولوژی کامپیوتر، کنترل آماری فرآیند چند متغیره بسیار مورد توجه قرار گرفت و بحث کنترل همزمان چندین مشخصه کیفی در سطح وسیعی مطرح شد. نمودارها در کشف یک وضعیت خارج از کنترل بسیار خوب عمل می کنند، ولی نقطه ضعف عمده این نمودار آن است که علی‌رغم اینکه می‌تواند به درستی یک وضعیت خارج از کنترل را نشان دهد، در تعیین مشخصه‌های كیفی منحرف شده، کمبود دارند. با توجه به اینکه امروزه تعداد تولید‌کنندگان کالا یا ارائه‌دهندگان خدمات افزایش یافته، مشتریان به دنبال بهترین کالا یا خدماتی هستند که بیشترین کیفیت را داشته باشد. بنابراین رقابتی بین این بنگاه‌های اقتصادی به منظور حفظ کیفیت و کسب رضایت مشتریان وجود دارد. ابزار علمی برای کنترل و حفظ کیفیت کالا یا خدمات، «کنترل کیفیت آماری (Statistical Quality Control)» است که گاهی به اختصار SPC‌ نیز نامیده می‌شود. در این روش آماری، از نمودارها و شاخص‌هایی به منظور شناسایی عوامل خروج کالا یا خدمات از کیفیت مورد نظر، بهره می‌برند. در  نتیجه «فرآیند کنترل کیفیت(Quality Control Process)» یک فرایند دائمی و تکراری است که در طول مراحل تولید و حتی بعد از آن انجام می‌شود.

کار با نرم افزار در روش تجمعیSHEWART

1. به هیچ عنوان سطر یا ستونی یا اطلاعات سلولی را حذف، اضافه یا تغییر ندهید.
2. تمام اطلاعات باید عدد باشد و از ورود حرف اجتناب شود.
3. در این نرم افزار امكان ورود 1000 سطر اطلاعات وجود دارد.
4.  اطلاعات ورودی شامل: مقاومت فشاری هدف، انحراف معیار (بنا به مورد)، رشد مقاومت فشاری، ضرایب فاصله خطول كنترل و اخطار، مقاومت فشاری آزمونه‌های بتن و تاریخ نمونه‌برداری میباشد.
5. در صورتی كه اطلاعات مربوط به انحراف معیار وجود ندارد،‌ امكان محاسبه انحراف معیار توسط نرم‌افزار (در صورت انتخاب آن) و مطابق روابط آئین‌نامه بتن ایران وجود دارد.
6. جهت كنترل و اتخاذ تدابیر به هنگام، توصیه میشود نتایج مقاومت فشاری 7 روز وارد شده و با استفاده از درصد رشد مقاومت 7 به 28، ‌نتایج 28 روز تخمین زده شود. در صورتی كه نتایج بدست آمده در 28 روز در ستون نتایج اولیه (D18‌ و E18) وارد میشود، رشد مقاومت فشاری، صفر انتخاب شود.

بیشتر بخوانید: اکسل کنترل کیفی