روانی و در عین حال کارایی بتن، یکی از مهمترین ویژگیهای بتن است؛ بتن کارا و روان، اسلامپ مناسبی داشته و در ساعت اولیه پس از تولید بتن، دچار افت اسلامپ شدید نمیشود؛ به طوری که نتوان آن را در محل پروژه اجرا کرد. حال سؤال اینجاست که برای تولید چنین بتنی و اجرای آن در شرایط آب و هوایی گرم، چه اقدامی باید انجام داد و به طور کلی، روشهای حفظ اسلامپ بتن چیست؟ در این مقاله درصدد هستیم راهکارهای ساده و ارزان را در اختیار تولیدکنندگان بتن در شرایط آب و هوایی گرم بگذاریم تا بتنی با کیفیت تولید کنند که نه تنها سفت نشود، بلکه حین اجرا در محل، اسلامپ خوبی داشته باشد. پس تا انتها همراه ما باشید.
مشکلات بتنریزی در هوای گرم
اجرای بتن در هوای گرم با مشکلات زیادی چون تبخیر شدید آب و تسریع زمان گیرش بتن روبهروست؛ مشکلاتی که ناشی از هوای گرم محیط هستند و بتنریزی را با دشواری روبهرو میکنند. در چنین مواقعی، معمولاً مشتریان بتن ارسال شده را به محل تولید بتن برگشت میزنند یا ممکن است برای ایجاد روانی و اسلامپ بتن در محل پروژه، آب به بتن اضافه کنند که باعث کاهش مقاومت بتن و… میشود.
ترفندهای حفظ اسلامپ بتن
حفظ اسلامپ و ایجاد روانی مناسب بتن در شرایط آب و هوایی مختلف، بخصوص آب و هوای گرم اهمیت زیادی دارد و معمولاً به روشهای مختلفی امکانپذیر است. در ذیل دو روشی که میتوان به کمک آن، اسلامپ بتن را در آب و هوای گرم حفظ نمود، بیان خواهد شد.
استفاده از افزودنی کاهنده آب برای حفظ اسلامپ بتن
افزودنیهای کاهنده آب، از جمله روان کنندههای پایه ملامین و نفتالین و پایه پلی کربوکسیلات اتر که با نام ابر روان کننده بتن نیز شهرت دارند، از بهترین محصولات شیمیایی ساختمان هستند که نه تنها باعث افزایش مقاومت بتن میشوند، بلکه اسلامپ بتن را تا حد مطلوبی در ساعات اولیه اجرای بتن حفظ میکنند.
این گروه از محصولات صنایع شیمی ساختمان در سه نسل تولید شدهاند که نسل اول آن یعنی روان کنندههای بتن از نظر حفظ اسلامپ جایگاه ویژهای دارند. ماده اولیه تشکیلدهنده این گروه از افزودنیهای بتن، لیگنو سولفوناتها هستند. البته استفاده از ابر روان کننده بتن پایه پلی کربوکسیلات که با ردهی حفظ اسلامپ (در مقابل کاهنده آب) تولید میشود نیز میتواند به حفظ کارایی بتن تا محل پروژه کمک نماید.
در واقع کربوکسیلاتهای موجود در این گروه از افزودنیها، با پراکنده کردن ذرات سیمان و ایجاد ممانعت فضایی، مانع از تجمع و کلوخه شدن سیمان شده و به نوعی مانع از همجواری ذرات سیمان میگردند. استفاده از روان کننده بتن در محل پروژه (ریدوز کردن) نیز از دیگر راهکارهای مقابله با افت اسلامپ و اضافه کردن آب اضافی به بتن است.
حفظ رطوبت سنگدانهها برای حفظ اسلامپ بتن
بکارگیری سنگدانههای مرطوب در بتن، میتواند به حفظ اسلامپ بتن در هوای گرم کمک شایانی نماید. در واقع با پیش مرطوبسازی سنگدانه در کارخانههای بتن، میتوان بتنی با حفظ کارایی بیشتر تولید نمود.
برای اثبات این مطلب آزمایشی در شرایط کارگاهی خاصی انجام شده است؛ شرایطی مشابه کارخانههای بتن آماده تا نتایج دقیق و معتبری ارائه شود. در این آزمایش، دو نمونه بتنی از آب، سنگدانه، سیمان و ابر روان کننده بتن پایه پلی کربوکسیلات اتر تولید شد تا نسبت آب به سیمان کاهش یابد و شرایط کمی سختتر شود.
تنها تفاوت دو نمونه مذکور آن بود که سنگدانههای یکی از نمونهها، از 24 ساعت قبل تحت رطوبت قرار گرفته بود تا جذب آب آن به صورت کامل انجام شود و مقداری دمای سنگدانهها کاهش یابد؛ اما سنگدانههای نمونه دوم کاملاً زیر آفتاب قرار گرفت و بدون هیچگونه رطوبت و به صورت کاملاً خشک به مخلوط بتنی اضافه شد.
این دو نمونه تحت شرایط مناسب با روانی یکسان تولید شد تا افت کارایی آن به دقت مورد بررسی قرار گیرد. از آنجا که در ساخت این دو نمونه بتنی از روان کننده بتن پایه پلی کربوکسیلات استفاده شده بود و نمونهها روانی زیادی داشتند، برای تعیین درصد اسلامپ از آزمایش اسلامپ فلو استفاده شد.
اسلامپ فلوی اولیه دو نمونه بتنی، تا 50 سانتیمتر محاسبه شد. بعد از گذشت یک ساعت که بتن تا حدی سفت شد، مجدداً دو نمونه تحت آزمایش اسلامپ فلو قرار گرفت. طی آزمایش ثانویه، اسلامپ نمونه با سنگدانههای مرطوب و خیس به 21 رسید، حال آنکه اسلامپ نمونه حاوی سنگدانه خشک با گذشت نیم ساعت تا حد 3 کاهش یافت.
این آزمایش برای نمونه حاوی سنگدانههای خیس ادامه داده شد و بعد از گذشت یک و نیم ساعت، اسلامپ آن به عدد 16 و بعد از گذشت دو ساعت به عدد 8 رسید؛ یعنی بعد از گذشت دو ساعت در هوای گرم تابستان، باز هم امکان پمپاژ و استفاده از بتن وجود داشت.
بیشتر بخوانید: تأثیر هوای گرم در بتن
همانطور که گفته شد، راهکاری که میتواند به شما کمک کند به صورت ارزان، اقتصادی، کاربردی و عملیاتی، اسلامپ بتن را در شرایط آب و هوایی گرم و فصل تابستان بیشتر کنید، خیس کردن سنگدانهها با آبپاشی کردن آنها است. شما میتوانید از شیوه رطوبتدهی سنگدانهها روی دپوی سنگدانهها استفاده کرده و با ایجاد رطوبت روی آنها اسلامپ را تا حد مطلوبی افزایش دهید. البته در این میان میتوانید از سایبانها هم استفاده کنید؛ چرا که جلوگیری از نفوذ نور خورشید روی سنگدانهها و ایجاد سایه، تا حد زیادی میتواند اسلامپ بتن را افزایش دهد.
در مقاله «ترفند حفظ اسلامپ بتن» تلاش شد سادهترین راهکاری که میتوان به کمک آن اسلامپ بتن را تا حد مطلوبی افزایش داد تا جایی که امکان اجرای بتن در ساعات اولیه بدون دغدغه افت اسلامپ وجود داشته باشد، بیان شود. در پایان خواهشمندیم با بیان نظرات خود در انتهای همین صفحه، راهکارهایی را که در زمینه افزایش اسلامپ در آب و هوای گرم به کار گرفتید، با ما و سایر دوستانتان به اشتراک بگذارید.
این گروه از محصولات صنایع شیمی ساختمان در سه نسل تولید شدهاند. نسل اول و دوم آن یعنی روان کنندههای پایه ملامین و نفتالین با ایجاد دافعه استاتیکی بین ذرات سیمان باعث حفظ اسلامپ و کارایی بتن میشوند. در حالی که روان کنندههای پایه پلی کربوکسیلاتی (نسل سوم) علاوه بر نیروی دافعه استاتیکی با ایجاد خاصیت ممانعت فضایی از همجواری ذرات سیمان و کلوخه شدن آن جلوگیری میکند.
اگر دو نمونه کاملاً یکسان از نظر شرایط روانی داشته باشیم، چنانچه یکی از نمونهها، از ۲۴ ساعت قبل تحت رطوبت قرار گرفته باشد، اسلامپ فلوی اولیه آن 50 سانتیمتر، بعد از یک ساعت حدود 21، پس از یک ساعت و نیم 16 و پس از 2 ساعت 8 خواهد شد. این در حالی که تست اسلامپ فلوی بتن تهیه شده از سنگدانههایی که کاملاً زیر آفتاب قرار گرفته و خشک است، در حالت اولیه 50 سانتیمتر و با گذشت تنها نیم ساعت تا حد 3 سانتیمتر کاهش مییابد.
Pingback: تاثیر هوای گرم در بتن: 7 عامل مهم - حسین برزگر
Pingback: بتن GFRC: طرح اختلاط، عملکرد و کاربردها - حسین برزگر